Grupa: Administrator 
Posty: 2935 #58952
Od: 2008-2-14
| Bajki są jedną z metod terapii i profilaktyki lęków dzieci w wieku od 4 do 9 lat. Ukazują świat zgodny z tym, jak rozumie go dziecko - na poły magiczny, na poły realny, jednak zgodnie się uzupełniający. Pomagają dziecku radzić sobie z lękami. Różne są przyczyny dziecięcych lęków. Jedną z nich jest doświadczanie przez dziecko sytuacji trudnych, czasem wręcz traumy. Bywa też, że sytuacje tworzone przez dziecięcą wyobraźnię stają się dla niego realnym zagrożeniem.
Pięcioletni chłopiec płakał na pogrzebie dziadka i krzyczał: "Dziadku, ja przyjdę i ciebie odkopię". Matka nie mogła go uspokoić. Od tego czasu mały boi się zasnąć, ma lęki nocne. Jak mówi matka, zmienił się. Jest niespokojny, rozdrażniony. Bez przerwy chodzi za nią, nawet chwilowe rozstanie rodzi gwałtowny protest. Na próbę rozmowy o śmierci, o dziadku, wybucha płaczem i chowa się pod stołem.
Chłopiec nie rozumiał istoty śmierci. Dla niego był to stan podobny do snu. Na jego oczach zakopywano dziadka, którego kochał, a on nie mógł nic zrobić. Dziecko poczuło się zagrożone. W trakcie terapii opowiedziałam mu bajkę o dziewczynce, która ze starą czarodziejką opiekuje się chorymi zwierzątkami. Czarodziejka ma domek na drzewie, gdzie leczy chore kotki i pieski. Dziewczynka jej w tym pomaga. Pewnego dnia jej ukochany kotek zachorował i niestety mimo leczenia zdechł. Czarodziejka tłumaczy dziewczynce, co się stało z kotkiem. Jak długą drogę musi teraz przejść, by znaleźć się w krainie wieczności. Najpierw idzie przez krainę zimna i dlatego jego ciało jest zimne. Nie czuje bólu ani smutku. Wygląda, jakby spał, ale to nie jest sen. Musi zawędrować do środka ziemi, by się zmienić i wrócić w postaci obłoczka na niebie. Dziewczynka jest smutna po stracie kotka, ale rozumie, że trzeba go zakopać w ziemi, by pomóc mu dotrzeć do krainy wieczności. Pewnego dnia z domku na drzewie ludzie wynoszą trumnę. Dziewczynka rozumie, że czarodziejka podąża do krainy wieczności, gdzie spotka jej ukochanego kotka. Uczestniczy w pogrzebie, który pomaga tam dotrzeć. Tę bajkę wiele razy czytano chłopcu. Aż wreszcie był gotów do rozmów na temat śmierci i pogrzebu. Nastąpiła poprawa w jego zachowaniu.
Bajki są jedną z metod terapii i profilaktyki lęków dzieci w wieku od 4 do 9 lat. Ukazują świat zgodny z tym, jak rozumie go dziecko - na poły magiczny, na poły realny, jednak zgodnie się uzupełniający. Pomagają dziecku radzić sobie z lękami. Różne są przyczyny dziecięcych lęków. Jedną z nich jest doświadczanie przez dziecko sytuacji trudnych, czasem wręcz traumy. Bywa też, że sytuacje tworzone przez dziecięcą wyobraźnię stają się dla niego realnym zagrożeniem. Wyobraźnię małego dziecka łatwo zaszczepić lękami z filmów czy straszeniem Babą Jagą. Jeszcze inny rodzaj lęków tkwi w niezaspokojonych potrzebach, tych najważniejszych: bezpieczeństwa, miłości, przynależności bądź uznania. Doświadczanie braku bezpieczeństwa czy miłości wywołuje lęk i powoduje dramatyczne poszukiwanie zaspokojenia. Jeśli dziecko go nie znajduje, próbuje redukować przykre napięcie poprzez formy samozaspokajania: u małych dzieci jest to kiwanie się, ssanie palca itp.
Bajki pomagają zrozumieć, ba, nawet skompensować braki, i tą drogą otrzymać uspokojenie. Dziecko w wieku około czterech lat, z uwagi na rozwój mowy, staje się podatne na działanie słowa. Dlatego baśń i bajka zaczynają pełnić ważną rolę w jego życiu. Bajka terapeutyczna pomaga dziecku będącemu w sytuacji trudnej (zagrożenia, przeciążenia czy deprywacji), sytuacji, której nie rozumie, z którą nie umie sobie poradzić. Nie potrafi ono zwrócić się o pomoc do innych, by uzyskać wsparcie. Nie zna słów na doznania emocjonalne, nie do końca rozumie przyczyny i skutki zdarzeń. Tkwi w pułapce własnych myśli, silnych emocji, nieprzyjemnych doznań cielesnych, nie umiejąc ich określić, wyrzucić z siebie. Dziecko szuka po omacku, metodą prób i błędów, sposobu na uwolnienie się od sytuacji bądź poradzenie sobie z emocjami i ich wegetatywnymi objawami (napięcie mięśni, ból, skurcze żołądka), z nieprzyjemnymi myślami, obrazami i wspomnieniami. Często sięga wtedy do patologicznych strategii: ucieczki w chorobę, nawyków ruchowych, zmiany sposobu spostrzegania siebie lub sytuacji, ucieczki w wybrane zachowanie. Z pomocą mogą przyjść w takich sytuacjach bajki terapeutyczne.
Maria Molicka
Maria Molicka jest doktorem psychologii, pracuje na stanowisku profesora w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Lesznie i w Akademii Muzycznej w Poznaniu. Napisała książki: "Bajki terapeutyczne dla dzieci", "Bajkoterapia. O lękach dzieci i nowej metodzie terapii".
_________________
Dawniej ludzie wiedzieli mało, ale to "mało" poruszało do głębi ich serca. Dzisiaj ludzie wiedzą wiele, ale to "wiele" porusza ich tylko powierzchownie i karykaturalnie. |
