| Archeolodzy chcą zmian w prawie |
| O wprowadzeniu rozwiązań prawnych dotyczących współfinansowania badań archeologicznych przez państwo oraz o powołaniu samorządu zawodowego archeologów dyskutowali w Poznaniu uczestnicy ogólnopolskiej konferencji archeologów. Jak zaznaczyli biorący udział w konferencji "Archeologia wobec wyzwań współczesności", nowelizacja ustawy z 2003 roku o ochronie zabytków i opieki nad zabytkami, przygotowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która przewiduje m.in. zmianę umiejscowienia nadzoru konserwatorów zabytków oraz nowy katalog form ochrony zabytków, jest pozytywnie oceniana przez środowisko archeologów. "To są zmiany idące w dobrym kierunku, ustawa nie rozwiązuje jednak najważniejszego problemu prawnego, jaki stworzył Trybunał Konstytucyjny kwestionując sposób finansowania badań archeologicznych" - powiedziała w czwartek PAP Alina Jaszewska, wiceprezes Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich. Dotychczas każdy inwestor, który chciał przeprowadzić jakąś inwestycję, musiał z mocy prawa sfinansować badania archeologiczne, katalogowanie zbiorów i opracowanie raportu. Darmowy egzemplarz z badań otrzymywał Wojewódzki Konserwator Zabytków. Trybunał Konstytucyjny zakwestionował ten sposób finansowania badań i zalecił współfinansowanie ich przez budżet państwa. "W proponowanej nowelizacji ustawy ta sprawa nie jest rozwiązana, a jest to główny problem, z którym musi się zmierzyć zarówno rząd, jak i archeolodzy oraz jednostki odpowiedzialne za ochronę zabytków" - zaznaczyła Jaszewska. Archeolodzy proponują system refundacji kosztów badań poprzez zwrot kosztów opracowania dokumentacji archeologicznej. "Badania są wykonywane przez inwestorów, a ci mogą - ale nie muszą - wystąpić do konserwatora zabytków o zwrot kosztów opracowania dokumentacji" - tłumaczyła Jaszewska. Według środowiska, rozwiązanie to pozwoliłoby na lepsze przygotowywanie budżetu konserwatorów, którzy nie mogą z góry przewidzieć kosztów badań archeologicznych. "Po wykonaniu badań raport otrzymywałby konserwator, a inwestor składałby wniosek o refundację kosztów opracowania raportu, co mogłoby być rozliczane w następnym roku budżetowym"- mówiła Jaszewska. Dodatkowy plusem takiego rozwiązania byłaby standaryzacja dokumentacji, która, jako współfinansowane przez budżet państwa, musiałaby spełniać określone standardy. Według archeologów, sprawą zmian w prawie archeologicznym powinien zająć się komitet złożony z przedstawicieli środowiska, rządu i jednostek zajmujących się ochroną zabytków. Podczas poznańskiej konferencji archeolodzy rozmawiali też o potrzebie powołania samorządu zawodowego archeologów. "Tylko we własnym zakresie możemy rozwiązać najważniejsze problemy środowiska, czyli opracować standardy badań archeologicznych, kodeks etyki archeologa, unormować kwestię praw autorskich w archeologii czy archiwizowania i magazynowania zabytków archeologicznych" - powiedziała Jaszewska. Na zakończenie konferencji w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu otwarto kolejną ekspozycję z cyklu "Sezon archeologiczny na Nizinie Wielkopolsko-Kujawskiej 2006-2007". Na wystawie prezentowane są wybrane i najciekawsze znaleziska z badań wykopaliskowych w Wielkopolsce, na Ziemi Lubuskiej i Kujawach. KPR źródło:int |